احمد شهگلی: انسانشناسی یکی از محوریترین مباحث فلسفی بوده و نقطه اتصال فلسفه و روانشناسی است.
در هفدهمین سلسلهنشست تخصّصی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه، دکتر احمد شهگلی، عضو هئیت علمی مؤسسه و استادیار گروه فلسفه اسلامی، با موضوع «مناسبات فلسفه و روانشناسی (1) (مطالعه موردی بخش علمالنفس)» در تاریخ سهشنبه 14 آذرماه 1401 به ایراد سخنرانی پرداختند.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، دکتر شهگلی در ابتدای بیانات خود، پس از تعریف فلسفه و روانشناسی و علمالنفس، به بیان سرفصلهای کلی ارائه خود پرداختند.
از نظر ایشان، انسانشناسی یکی از محوریترین مباحث فلسفی است که نقطه اتصال فلسفه و روانشناسی نیز از همین موضوع آغاز میشود. روانشناسی و انسانشناسی فلسفی در موضوعاتی نظیر: ادراک و یادگیری، رفتار، عواطف و هیجانات، شخصیت، رویا و خواب و… با یکدیگر ارتباط دارند.
وی سپس با طرح این ادعا که تأثیر فلسفه بر علوم انسانی بیش از علوم طبیعی و ریاضی است؛ بیان کردند که چگونه در بین علوم انسانی، روانشناسی از جمله علومی است که بیشترین تأثیرپذیری از فلسفه دارد. این تأثیرپذیری در محور موضوع علم روانشناسی، روش، هدف، مسائل و جهتگیری کلی این دانش است که نتیجه آن سبب تفاوت در تبیین و توصیف، تعلیل موضوعات و تجویز و درمان میشود. به عنوان مثال، پذیرش روح به عنوان ساحتی از ساحات انسان، صرف اضافه کردن یک جوهر متافیزیکی در روانشناسی نیست، بلکه پذیرش این مسئله دلالتهایی در محور، موضوع، روش روانشناسی، اهداف، مسائل و جهتگیری کلی این علم ایجاب میکند. همچنین انکار روح نیز تأثیر بنیادی در هر یک از این محورها دارد.
عضو هیئت علمی مؤسسه سپس چندین تقریر برای تبیین تأثیر فلسفه بر روانشناسی با ذکر نمونه مثالهایی بیان کردند.
لازم به ذکر است که بخش دوم این نشست نیز قرار است در آینده برگزار شود.
۲۱ آذر ۱۴۰۱